Otu esi egbochi oge ihuenyo maka ụmụaka
N'oge a, otu ihe nne na nna ọ bụla nwere ike ime bụ ime ka nwa ha zere ma kpachie oge ihuenyo. Ha ga-achọ ka ọ na-etinye aka na mmega ahụ kama ebe ụmụaka na-egwu egwuregwu n'èzí, mee ihe okike metụtara nka na nka, ma ọ bụ gụọ akwụkwọ na itinye uche n'egwuregwu egwuregwu. Ọ nwere ike ịdị ka mana ọ dịghị mfe n'oge teknụzụ ndị a na-ekwusi ike na ịmachi oge ihuenyo maka ụmụaka ebe ekwentị mkpanaaka, mbadamba na TV weghaara ihe niile. Ụmụaka na-arịọ ka ndị enyi ha niile kirie TV na mbadamba ma ha na-achọkwa ihe ndị dị otú ahụ.
Ọ bụ ihe na-enye nchegbu n'ihi na ọmụmụ ihe na-egosi na ụmụaka na-etinye oge na ihuenyo enweghị akụkụ ọcha na ụbụrụ nke na-etinye aka na mmụta asụsụ na nkà mmụta mmụta ndị ọzọ na-apụta. Nke a bụ ụzọ anọ dị mfe ma dị mfe maka otu esi amachi oge ihuenyo maka ụmụaka gị:
1- Malite na-eto eto:
Ka ụmụaka na-eji ihuenyo eme ihe mgbe ha dị obere, otú ahụ ka a ga-eji ha eme ya n'ọdịnihu mgbe ha toro na ndị okenye. Ime ya site na mmalite ga-eduga n'ibelata iji ya n'ọdịnihu. Ọ bụ ezie na ọ bụrụ na i malite ime ka nwa gị na-eme ihe ọ bụla site ná mmalite, ọ ga-ama ya ahụ́, ọ ga-anọgidekwa na-eso ya n'ọdịnihu. Mgbe nwatakịrị ka dị obere, ụbụrụ ya na-etolite, ọ na-adịkwa njikere ịmịkọrọ ihe ndị dị na gburugburu ebe obibi.
Ọ bụghị oge ihuenyo niile dị njọ mana ihe ọ bụla karịrị akarị adịghị mma ma ọ bụrụ na ejighị ya mee ihe n'ụzọ ziri ezi nwere ike imerụ ahụ kama ịchị ọchị. Na nwata, kpachie oge ihuenyo ụmụaka ka ọ dị mfe ebe ọ bụ na ị nweghị ike ịgọnarị ha n'emeghị ihe kpatara ya ma ọ bụ site n'ịgwa ha na ha ka dị obere maka ya ugbu a.
2- Tọọ usoro ihe omume:
Ọ bụrụ na ịchọghị ịkwụsị oge ihuenyo kpamkpam, ọ nweghị nchegbu ịbelata bụ ụzọ ziri ezi kama ịmeghị ya kpamkpam. Nke mbụ, họrọ mpio kwesịrị ekwesị ka ha lelee wee bịa nhazi oge. Ị nwere ike inye naanị otu awa kwa ụbọchị na ọ nwere ike ịbụ otu n'ime ihe ngosi ọkacha mmasị ya. Ị ga-akwụ ụgwọ nke ukwuu anya na ya ka ha ghara gafere oge ịgba ma ọ bụ na-ekiri ihe ọ bụla ọzọ na-ekwesịghị ekwesị stof.
Nye ụmụaka ihe ndị ọzọ nwere oke iji mee ka ha tinye aka n'ihe na-arụpụta ihe. Gbaa mbọ hụ na ha nwere egwuregwu bọọlụ, akwụkwọ akụkọ kacha amasị ha, nka na ihe nka na ihe maka enweghị mmasị na ihe ndị ọzọ.
3- Tọọ Ọmụmaatụ:
Iji kwenye ma ọ bụ ịghara, anyị aghaghị ịnakwere eziokwu ahụ bụ na ụmụaka na-agbaso omume nke ndị mụrụ ha. Ha na-eleba anya na omume gị ma na-enwekarị ike iṅomi ya ma ị chọrọ ya ma ọ bụ na ị chọghị. O nwere ike ịdị ka ihe siri ike mana ị ga-eburu n'uche ihe ndị dị otú ahụ. Ọ bụrụ na ha ahụ ka ị na-agụ akwụkwọ, ha ga-amasi ya ike ma ọ bụrụ na ha ahụ ka ị na-agagharị na ekwentị gị ma na-ekiri telivishọn mgbe niile, ha ga-eme ya. Otu n'ime ụzọ kachasị mfe na nke kachasị mfe iji belata oge ihuenyo bụ ịgbaso n'onwe gị.
Gbalịa itinye aka na ụmụntakịrị gị. Buru bọọlụ ma ọ bụ jide ihe egwuregwu ụmụaka kacha amasị ha ka ha wee wulite mmasị ha maka igwu egwu. Ntinye aka gị na mmasị gị nwere ike dọpụ uche ha na mmemme ihuenyo. Cheta na ọ ga-achọ ihe omume ndị dị otú ahụ mgbe ọ nọ naanị ya ma hụ ka ndị ọ bụla ọzọ nọ ya.
4- Kwadebe gburugburu:
Usoro mmụta na-adabere n'ihe atọ gị, nwa ahụ na gburugburu ebe obibi nke nwere ike ịbụ klaasị ma ọ bụ ụlọ. Ụlọ gị na nke a ga-edozirịrị n'ụzọ dị otú a dịka ọmụmaatụ, ekwesịrị inwe ebe ị na-anọkọ oge niile na ha. Ụmụaka na-enwekarị mmasị n'ihe omume ịma aka na ihe egwu dị ka ịrị elu, ịkwa iko na ihe ndị dị otú a. Ị nwere ike ime ka ha na-arụ ọrụ dị ka ịgbasa osisi, na-enyere gị aka n'ọrụ iji mee ka njikọ gị sikwuo ike ma mee ka ha na-arụsi ọrụ ike.
Ka ebe obibi gị dịkwuo mma, ka nwa gị ga-enwekwa mmasị na-etinye oge n'elu ihuenyo ma dịkwuo mfe ọ ga-abụ na ịmachi oge ihuenyo maka ụmụaka. Ichebara ihe ndị dị otú ahụ echiche ga-enyere ya aka inwe mmasị n'ihe omume a na-eme n'èzí bụ́ nke dị mma ma uche ya ma ahụ ya.
Melite nkà nghọta ọgụgụ nwa gị site na ngwa!
Egwuregwu Ọgụgụ ọgụgụ nghọta na-enyere ndị nne na nna na ụmụ akwụkwọ aka imeziwanye nkà ịgụ ihe na ike ịza ajụjụ. Ngwa nghọta ọgụgụ Bekee a enwetala akụkọ kachasị mma maka ụmụaka ịgụ na zaa ajụjụ ndị metụtara ya!