Amaqhinga oLawulo lokuziPhatha kwiKlasi yaBazali
Liyinene elokuba izikolo zidlala indima enkulu ekukhuleni komntwana ngamnye. Izikolo azineli nje ukufundisa abantwana kodwa zikwabanceda ukuba banxibelelane kwaye baphucule iitalente namandla abo. Nangona kunjalo, izikolo azinaxanduva ngokupheleleyo kwimfundo nokukhula kwabantwana. Kuyaziwa ukuba ngaphambi kokuba nawuphi na umntwana aye esikolweni, abazali bakhe badlala indima ebalulekileyo ekuxonxeni ukuziphatha kwabo nasekubafundiseni imithetho yentlalo kunye nokuba umntu uphila njani kweli hlabathi. Iimbono zolawulo lwegumbi lokufundela ziziswa ngootitshala kodwa abafundi ngabo abenza imisebenzi ekufuneka yenziwe. Umntwana ufunda izinto ezisisiseko kunye nezinye zezona zifundo zibalulekileyo ebomini kubazali bakhe kungoko kubalulekile ukuba banikele ingqalelo kubantwana babo kwaye babafundise oko izikolo zingenako. Kubalulekile ukuba umntwana wakho azi malunga nesimilo kunye namasiko ehlabathi kwangaphambili ukuze xa bephuma besiya kwihlabathi kubandakanywa nezikolo zabo, baya kwenza umdla omkhulu njengomntu ophucukileyo kuye wonke umntu. Oku kunokwenzeka kuphela ukuba balandela yonke imigaqo yolawulo lokuziphatha eklasini kwaye balandele ukuziphatha kakuhle eklasini.
Ukuze kukhuthazwe inkxaso yokuziphatha eyakhayo kwigumbi lokufundela kunye nemikhwa emihle yabantwana esikolweni, abazali kufuneka bafundise abantwana babo izinto ezimbalwa kwangaphambili. Ezinye zazo zidweliswe ngezantsi:
1) Fundisa abantwana bakho ukuba bahloniphe abafundisi-ntsapho babo:
Xelela abantwana bakho ukuba abafundisi-ntsapho ngabona bantu babalulekileyo ebomini babo emva kwabazali babo. Eyona ndlela ilungileyo yokufundisa umntwana wakho malunga nokuhlonela kungekuphela nje abantu abadala kodwa nabantu abancinci kukwenzela bona oko. Abantwana kufuneka bayiqonde into yokuba bamisela iindlela zolawulo lokuziphatha eklasini ukuze baphucule kwaye bancede baphumelele kwixa elizayo. Abantwana badla ngokukopa okwenziwa ngabazali babo. Ukuba uhlonipha wonke umntu okungqongileyo, umntwana wakho usenokufunda ngokukhawuleza aze enze okufanayo.
2) Baxelele ukuba kutheni kubalulekile ukuthobela imithetho yesikolo:
Umntwana wakho umele afundiswe ukuziphatha kakuhle nemigaqo yesikolo. Iinkxaso zokuziphatha ezizizo eklasini zikhokelela ekugcineni imeko-bume esempilweni esikolweni sonke. Ngaphambi kokuba umntwana wakho aye esikolweni, mfundise ngokufanelekileyo ngokulandela imithetho yesikolo kwaye umxelele ukuba kubalulekile ukugcina umlingiswa omhle kunye nokuziphatha okulungileyo.
Funda malunga nezilwanyana nge-ABC Alphabets App!
Ukufunda i-alfabhethi ye-ABC yinto elula ngolu setyenziso lolonwabisayo nolufundisayo. Le app inceda abantwana bakho bafunde ngealfabhethi ezinamagama ezilwanyana.
3) Cacisa ukuba kutheni kungalunganga ukubaleka kwiipaseji zesikolo:
Xelela abantwana bakho ukuba bakuphephe ukubaleka kwiiholo zesikolo nakwiipaseji njengoko kungeyongozi nje kwabanye abafundi kodwa kukwaphula nemithetho yesikolo. Ukuba babaleka bejikeleza iipaseji zesikolo, banokugilana nabanye abafundi baze bonzakale.
4) Khuthaza abantwana bakho ukuba bamkele iimpazamo zabo kunokuba bavumele abanye abantwana babeke ityala:
Xelela umntwana wakho ukuba kulungile ukuzamkela iimpazamo zakhe kwaye ucele uxolo ngenxa yazo ngaphandle kokoyika ukohlwaywa. Baxelele ukuba bangaze bavumele omnye umfundi ukuba abeke ityala ngento abayenzileyo njengoko kukunganyaniseki kunye nobugwala. Khuthaza imvakalelo yobuntu kunye nokunceda abanye kubantwana bakho ngokubonisa indlela yokuziphatha efanayo ekhaya. Ukujongana neemeko kwinto oyenzileyo ngomnye wemizekelo yokuziphatha kakuhle exhasa eklasini.
5) Baxelele ukuba bacele imvume katitshala phambi kokuba bangene eklasini.
Ukuba umntwana wakho ufike emva kwexesha esikolweni, mfundise ukuba acele imvume kutitshala ngaphambi kokuba angene eklasini uze umchazele ngembeko ukuba kutheni efike emva kwexesha. Baxelele ukuba ukwenza izinto ngeziqu zabo yindlela embi.
6) Bavumele ukuba bancede abanye abafundi abaphulukene nezinto zabo zokubhala:
Vumela abantwana bakho ukuba bancede abahlobo babo kunye nabo bafunda nabo ukuba bafuna izinto ezimileyo okanye imibala. Bafundise ukuba ukwabelana ngumkhwa olungileyo.
7) Bafundise ukubulisa wonke umntu abadibana naye kuquka nootitshala:
Imibuliso esisiseko efana nentsasa elandelayo, imvakwemini entle, njl.njl. kuyimfuneko ukuba abantwana bakho bazi. Baxelele ukuba babulise phantse wonke umntu abajongana naye emehlweni, ngakumbi ootitshala ukukhuthaza ukuziphatha kakuhle eklasini. Kwanangaphambi kokuba uthethe nomntu, qalisa incoko, ukubulisa abanye kukhuthaza ukuba nesimilo esihle.
8) Fundisa umntwana wakho ukuba aphakamise isandla sakhe kuqala ukuba ufuna ukuthetha kwaye alinde ithuba lakhe:
Kubalulekile ukuba umntwana wakho afunde nokuba nomonde. Lo mgaqo uboniswa ngootitshala ukuba balandele iingcamango zolawulo lweklasi nangona beziva benochulumanco lokuphendula umbuzo katitshala, fundisa umntwana wakho ukuphakamisa isandla kuqala aze alinde ithuba lakhe lokuthetha. Baxelele ukuba bangangxami balinde ngokuzolileyo de utitshala abavumele ukuba bathethe.
9) Qeqesha abantwana bakho ngokwemigaqo yokuziphatha:
Oku kukwabalulekile njengoko kuthetha ngemvakalelo yoxanduva ebantwaneni bakho. Izimbo zomzimba ezifana nokuvula ucango xa bebona utitshala engena eklasini, okanye eboleka utitshala isandla xa ebabona bephethe iincwadi ezininzi, njl. njl.
10) Bayalele ukuba bathethe nomntu ngaphambi kokuba badlale ngaphandle kokwazi:
Fundisa abantwana bakho ukuba bathethe nabanye ngokuthi 'uxolo' ukuba bafuna ukudlula ngaphandle kokutyhala abanye abantu. Kwiimeko ezifanayo, fundisa abantwana bakho ukuba baxelele umntu othile ngaphambi kokuba bazenzele ngokwabo inkathazo ebangela ingxaki kwabanye nakubo.
11) Kufuneka bazihloniphe:
Baxelele ukuba ukufuna intlonipho, kufuneka uyifumane kuqala. Bafanele bayilandele ngokuzicingela ngokwabo. Ukuba ufuna ukuba abanye bakuphathe kakuhle, zihloniphe kuqala. Oku kubonisa impembelelo entle kwimekobume engqongileyo jikelele kwakunye nomntu ngokwakhe. Umzekelo hlala uzama konke okusemandleni akho de kube sekupheleni, thetha kwaye wenze ngokufanelekileyo, nxiba ngokufanelekileyo njl.
12) Bakhuthaze ukuba babelane ngezinto eziphathekayo kunye neNdawo:
โUkwabelana yiNkathaloโ kwaye yiloo nto kanye ekufuneka beyazi abantwana. Nokuba abafundi ofunda nabo sele benayo le nto ithile, kusafuneka unikezele ngokwabelana ngezinto zakho. Igcina impilo enempilo kunye nokusingqongileyo kwaye ikhuthaza inkxaso yokuziphatha okulungileyo kwiklasi yonke. Mxelele ukuba ngokulandela isimo sengqondo esihle ngolo hlobo uya kuba nabahlobo bokwenene.
14) Sebenzisa izixhobo kunye nemathiriyeli ngokufanelekileyo nangokukhuselekileyo:
Le nto inye ilahlekile kakhulu ebantwaneni kule mihla. Akufanele ukuba ukuba usekhaya uya kuthobela yonke imithetho efana nococeko xa uvuka kwindawo, beka isitulo sakho ngaphakathi kwaye ugcine izinto kwindawo osuka kuyo. Iimbono zolawulo lwegumbi lokufundela malunga nesi senzo ziyafana nanjengoko ulandela kwikhaya lakho. Ukuziphatha okufanayo kufuneka kusetyenziswe esikolweni naseziklasini. Emva kwayo yonke into ngaphandle kwekhaya, isikolo sakho siyindawo yesibini apho uchitha ixesha lakho elininzi.
Abazali kufuneka bazi ukuba kukho unxulumano olukhulu kakhulu phakathi kokuziphatha nokufunda. Bobabini bahlobene kwaye ukufunda kunokwenzeka kuphela ngokuziphatha okuhle kunye nesimo sengqondo esihle. Iimbono zolawulo lweklasi zenza abantwana bafunde ukukhula ngaphandle kwesimo sengqondo esifanelekileyo kunye nokuziphatha okuhle kubo bonke ubomi bakhe, nakwixesha elizayo. Ayisoloko iphosisa umntwana. Ukuba umntwana uyasilela ukuziphatha kakuhle, thetha naye. Indlela umntwana aziphatha ngayo ibonisa indlela akhuliswe ngayo ngabazali bakhe kuba ngabona badlala indima ebalulekileyo kwindlela enza ngayo izinto nehambo yakhe yaye badlala indima ekulawuleni indlela yokuziphatha eklasini. Ukusasaza ukulunga kokusingqongileyo, kuyafuneka ukuba umntu azibonele ngokwakhe.